Skargi na czynności komornika wniesione do niewłaściwego sądu nie będą już odrzucane

Środkiem zaskarżenia, jaki przysługuje wierzycielowi w toku postępowania egzekucyjnego, jest m.in. skarga na czynności komornika. Zgodnie z art. 767 § 1 kpc do jej rozpoznania właściwy jest sąd, przy którym działa komornik. Jeśli natomiast do prowadzenia egzekucji został wybrany komornika spoza właściwości ogólnej, skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według zasad ogólnych. Skargę wnosi się w terminie tygodniowym od dokonania czynności przez komornika, a jeśli strona nie była przy niej obecna – od dnia zawiadomienia o jej dokonaniu, a w przypadku braku zawiadomienia – od dnia dowiedzenia się o niej przez skarżącego. Natomiast skargę na zaniechanie przez komornika czynności wnosi się w terminie tygodniowym od dnia, w którym czynność powinna być dokonana. W praktyce dla wierzyciela termin ten biegnie zazwyczaj od dnia, w którym otrzymał od komornika zawiadomienie o dokonanej czynności.

Wierzyciele bardzo często korzystają z przyznanego im uprawnienia i kierują wniosek egzekucyjny do wybranego przez siebie komornika. I tutaj pojawia się problem. Często bowiem są błędnie pouczani przez komornika, iż skargę należy wnieść do sądu, przy którym ten komornik działa, a nie do sądu, który jest rzeczywiście właściwy, tj. do sądu ustalonego według zasad ogólnych. W związku z tym wnoszą skargi do sądu wskazanego przez komornika, a ten przekazuję je do sądu właściwego. Niestety w takim przypadku większość sądów jako datę wniesienia skargi przyjmuje dzień przekazania jej przez sąd niewłaściwy sądowi właściwemu, co ma miejsce zazwyczaj już po upływie tygodniowego terminu. Z tego względu sądy odrzucają skargę jako wniesioną po upływie przepisanego terminu. Uważają bowiem, że do skargi na czynności komornika nie ma zastosowania art. 200 § 3 kpc, który stanowi, że czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy i który pozwoliłby uznać, że skarga wniesiona w tygodniowym terminie do sądu niewłaściwego, została wniesiona z zachowaniem terminu.

Jeden z sądów, który rozpatrywał zażalenie wierzyciela na takie właśnie postanowienie o odrzuceniu skargi, powziął poważne wątpliwości zarówno co do sposobu przekazania skargi (postanowieniem czy zarządzeniem), jak i oceny zachowania terminu do jej wniesienia w przypadku, gdy skarga została wniesiona do sądu niewłaściwego. W związku z tym zwrócił się do SN o rozstrzygnięcie powyższego zagadnienia. W uzasadnieniu pytania prawnego skierowanego do SN sąd ten przedstawił istniejące w orzecznictwie rozbieżności w tym zakresie. Uznał jednocześnie, że konieczna w tej kwestii jest ocena wyrażona przez SN, która pozwoli tę praktykę ujednolicić.

W uchwale z dnia 05.11.2014 r. (III CZP 73/14) SN przyjął, że skarga na czynności komornika wniesiona do sądu niewłaściwego miejscowo podlega przekazaniu sądowi właściwemu postanowieniem (art. 200 § 1 kpc) oraz że skargę wniesioną do sądu niewłaściwego miejscowo przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesioną z zachowaniem terminu.

W związku z powyższym wierzyciele nie powinni się już obawiać, że jeśli w terminie tygodniowym wniosą skargę do niewłaściwego sądu, to zostanie ona odrzucona, albowiem zgodnie z powyższą uchwałą za datę wniesienia skargi sąd powinien uznać datę wniesienia jej do sądu niewłaściwego.